Dlaczego nie wykrywamy osób zakażonych wirusem HCV i ich nie leczymy? Niewykonywanie prostego testu powoduje, że wirus w ciągu 20-30 lat doprowadza do raka wątroby.
Najgroźniejszym powikłaniem wirusowego zapalenia wątroby typu C jest rak wątrobowokomórkowy. Podstawowym nadziędziem profilaktyki tego nowotworu jest wczesne diagnozowanie zakażenia HCV na podstawie prostego badania krwi oraz leczenie jego skutków.
Zakażonych HCV jest ok. 200 tys. Polaków. Niestety, tylko co dziesiąty wie o swojej chorobie. Tymczasem wirus ten jest przyczyną 70% przypadków przewlekłego zapalenia wątroby, prowadzącego w ciągu 20–25 lat do marskości wątroby u nawet 20% chorych, czego następstwem może być rak wątrobowokomórkowy.
Jak dochodzi do zakażenia wirusem HCV?
Do zakażenia wirusem dochodzi poprzez kontakt z krwią nosiciela:
- przez niejałowe narzędzia medyczne
- przez niejałowe narzędzia niemedyczne, np. urządzenia do wykonywania tatuaży czy zabiegów medycyny estetycznej
- zakażenia drogą kontaktów seksualnych są rzadkie, ale częste zmiany partnerów zwiększają ryzyko.
„U ponad 50% zakażonych nie udaje się określić, jak ani kiedy doszło do transmisji HCV, dlatego w przypadku wątpliwości lub występowania niepokojących objawów, należy zwrócić się do lekarza. Badania diagnostyczne są kluczowym elementem profilaktyki. Często mówimy „zrób test na HIV”. Podobnie powinniśmy powtarzać „zrób test na HCV”. Odpowiednio wcześnie wykryte zakażenie i podjęte leczenie przeciwwirusowe z jednej strony chroni osobę zakażoną HCV, z drugiej pacjent zdiagnozowany i wyleczony nie stanowi źródła zakażenia dla innych osób” – mówi prof. dr hab. Brygida Knysz, kierownik Katedry i Kliniki Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Niestety, nie ma szczepionki przeciwko HCV.
Objawy WZW C
Większość chorych na WZW typu C nie odczuwa żadnych charakterystycznych dolegliwości.
- najczęstszym objawem jest uczucie zmęczenia, senność, obniżony nastrój, niekiedy bóle głowy, które nie kojarzą się z chorobami gastrologicznymi
- niekiedy pojawia się nieznaczne powiększenie wątroby, a czasem także żółtaczka występująca stale lub nawracająca okresowo. Rzadziej następuje powiększenie śledziony.
- marskość wątroby
- zapalenie tętnic, kłębuszkowe zapalenie nerek, limfocytarne zapalenie ślinianek, limfoproliferacja i chłoniaki z limfocytów B
- zaburzenia nastroju i funkcji poznawczych, polineuropatia obwodowa
- choroba Hashimoto i cukrzyca typu 2.
O tym, że mają zapalenie wątroby typu C, chorzy dowiadują się zwykle przez przypadek, podczas diagnozy innych schorzeń.
Leczenie coraz bezpieczniejsze
Nowoczesne tzw. terapie bezinterferonowe zawierające kombinacje 2-3 leków o różnych punktach uchwytu (inhibitory proteazy, NS5A, polimerazy) hamują namnażanie wirusa, zaś szanse na wyleczenie sięgają prawie 100% przy niewielkich działaniach niepożądanych.
„Eliminacja HCV w fazie przewlekłego zapalenia wątroby to zminimalizowanie ryzyka rozwoju raka wątrobowokomórkowego. Natomiast terapia przeciwwirusowa choć przyczyni się do eliminacji HCV to jednak nie odwróci już zaawansowanej choroby wątroby. W przypadku marskości obowiązuje ścisłe monitorowanie pacjenta celem wczesnej diagnostyki raka wątrobowokomórkowego” – mówi prof. Brygida Knysz. (PAP)
„Trudno jest nam zrozumieć w organizacjach pacjenckich, dlaczego na wczesnym etapie nie wykrywamy osób zakażonych i nie leczymy ich. Chodzi zaś o zakażenia, które w ponad 80% przypadków powstały w wyniku kontaktu pacjenta z placówkami służby zdrowia. Pacjenci mogą czuć się skrzywdzeni przez system. Nie robiąc prostego testu pozwala się, by wirus przez 20-30 doprowadził do raka wątroby” – mówiła Barbara Pepke, prezes Fundacji Gwiazda Nadziei i liderka Koalicji Hepatologicznej.
Źródło: kurier.pap.pl, rynekzdrowia.pl; Zdjęcia: Yakobchuk Olena – stock.adobe.com
