Psychiczne koszty pandemii: lęk, stres, bezsenność

Choć nowy koronawirus atakuje ciało, przybywa danych potwierdzających, że pandemia wywiera destrukcyjny wpływ przede wszystkim na nasze zdrowie psychiczne.

W Chinach – pierwszym kraju na świecie dotkniętym epidemią COVID-19 – zrealizowano w lutym badanie ankietowe, które objęło ponad 7 tysięcy osób. Miało ono na celu zbadanie wpływu epidemii na zdrowie psychiczne. Na jego podstawie stwierdzono, że u ponad 35% Chińczyków występował w czasie pandemii lęk uogólniony, u ponad 20% symptomy depresji, a u około 18% zaburzenia snu. Wyniki tego badania, zrealizowanego przez naukowców reprezentujących szpitale uniwersyteckie z miasta Shenzen, zostały niedawno opublikowane w czasopiśmie „Psychiatry Research”.

Z opisywanego badania wynika, że grupami najbardziej narażonymi na wystąpienie zaburzeń psychicznych w czasie pandemii są osoby młode (zwłaszcza poniżej 35 roku życia) oraz ludzie, którzy za dużo uwagi poświęcają pandemii (myślą o niej co najmniej 3 godziny dziennie), a także pracownicy służby zdrowia.

W związku ze związanymi z koronawirusem zagrożeniami dla zdrowia psychicznego wiele instytucji na całym świecie, także w Polsce (np. WHO, CDC, NHS, NFZ), udostępniło na swoich stronach internetowych specjalne sekcje z poradami na temat radzenia sobie ze stresem, lękiem i innymi problemami psychologicznymi.

Koronawirus: czego najbardziej obawiają się Polacy?

Liczne sondaże przeprowadzane w Polsce potwierdzają, że zdecydowana większość (około 2/3) Polaków boi się zakażenia COVID-19. Obok obaw o zdrowie swoje i bliskich Polacy lękają się również o sprawy bytowe i ekonomiczne, na które pandemia wywiera duży, niejednokrotnie destrukcyjny wpływ.

Z sondażu zrealizowanego niedawno przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych IBRIS wynika na przykład, że pogorszenia sytuacji materialnej gospodarstwa domowego obawia się aż 68% Polaków, zaś 62% odczuwa obawy związane z niepewnością jutra.

„Pandemia odbiła się na rytmie naszych dni. Dla blisko połowy respondentów (47%) życie w ostatnich miesiącach stało się bardziej stresujące, a dla co trzeciego bardziej chaotyczne” – czytamy w raporcie z badania ankietowego dotyczącego życia Polaków podczas izolacji, zrealizowanego w kwietniu przez firmę meblarską Vox.

Wspomniane badanie potwierdziło, że przymusowa kwarantanna negatywnie odbija się na samopoczuciu Polaków. Na pytanie, jak się czują w obecnej sytuacji, 14% respondentów odpowiedziało, że w ostatnich miesiącach czuło się źle lub bardzo źle, a 40% – tak sobie. Łącznie na pogorszenie nastroju narzeka zatem ponad połowa ankietowanych. Z sondażu wynika, że najgorzej izolację znosiły osoby w wieku 25-34 lat.

„Polacy, zmuszeni do tego, żeby zamknąć się w domach i poddać izolacji, w pierwszych tygodniach pandemii musieli zupełnie przeorganizować swoje życie. Cała sytuacja wywołała w nas ogromny stres i niepokój. Wielu z nas nie jest w stanie długo wytrzymać w całkowitej izolacji od świata zewnętrznego. Czujemy, że musimy gdzieś wyjść, zaczerpnąć świeżego powietrza. Zdajemy sobie sprawę z tego, że brak ruchu i kontaktu z innymi ludźmi może źle odbić się na naszej psychice – stąd tak silna potrzeba, by opuścić dom. Dziś wciąż nie jest to jednak bezpieczne” – komentuje wyniki wspomnianych badań dr Konrad Maj, psycholog społeczny z SWPS.

20 maja odbyła się konferencja online pt. „Pandemia a lęk. Czy można go opanować?” (dostępna na stronie internetowej serwisu zdrowie.pap.pl) – z udziałem uznanych ekspertów ds. zdrowia psychicznego. Będzie to dobra okazja do pogłębienia tematu zasygnalizowanego w powyższym artykule.  

Źródło: W. Szczepaniak, zdrowie.pap.pl; Zdjęcia: aletia2011 – stock.adobe.com