Po zdiagnozowaniu choroby nowotworowej musimy szybko podjąć ważne decyzje związane z leczeniem i życiem w kolejnych miesiącach lub latach. O co spytać lekarza po diagnozie raka płuca i gdzie szukać pomocy – przeczytasz w tym artykule.

Ostateczną decyzję co do leczenia podejmuje zawsze pacjent, jednak to lekarz ma obowiązek przekazać mu informacje, które umożliwią mu wybranie najkorzystniejszej dla siebie opcji. Często jednak chory ma mętlik w głowie, trudno mu zebrać myśli, zastanawia się, o co powinien zapytać. Dlatego warto swoje pytania napisać na kartce.

• Po pierwsze ważne jest ustalenie, w jakim stadium jest choroba. Stopień zaawansowania warunkuje decyzje o dalszym postępowaniu. Na przykład leczenie chirurgiczne możliwe jest jedynie we wczesnym stadium choroby.
• Kolejnym elementem determinującym rodzaj terapii jest rodzaj nowotworu: mamy do czynienia z drobnokomórkowym czy niedrobnokomórkowym rakiem płuca. W drobnokomórkowym raku płuca, występującym rzadziej (ok. 20% przypadków), większość metod leczenia obejmuje jedynie metody tradycyjne; w niedrobnokomórkowym raku płuca zdecydowanie warto wykonać badania molekularne. Koniecznie zapytaj o nie lekarza, bo to one umożliwiają zastosowanie terapii spersonalizowanej i immunoterapii.
• Jeśli wśród refundowanych metod nie ma tej, która byłaby najbardziej efektywna dla danego pacjenta, pytaj lekarzy i szukaj informacji, czy w Polsce lub za granicą są aktualnie prowadzone badania kliniczne w kierunku zdiagnozowanego u ciebie nowotworu. Aby wziąć udział w takim badaniu, trzeba spełnić określone warunki. Znajdziesz je w opisie każdego badania klinicznego. Jeśli zakwalifikujesz się do badania klinicznego, musisz liczyć się z tym, że możesz zostać losowo przydzielony do grupy placebo lub otrzymującej standardwe leczenie.
• Niektóre z terapii niestosowanych w Polsce mogą być dostępne w innych krajach. Zdarza się jednak, że nie mają jeszcze dopuszczenia do obrotu i nie są w Polsce refundowane. Poza badaniami klinicznymi można uzyskać do nich dostęp poprzez tzw. ratunkowy dostęp do technologii lekowych. Szpital ma możliwość zwrócenia się do Ministra Zdrowia o pokrycie kosztów takiej terapii. Nieobjęty refundacją lek musi być zarejestrowany. Jest to mozolna i obciążająca procedura, ale może uratować życie
• Można próbować uzyskać leczenie i nowoczesną diagnostykę poprzez międzynarodowe projekty, które np. pomagają chorym przejść właściwą ścieżkę do wykonania badań molekularnych i w przypadku wykrycia mutacji wdrożenia leczenia personalizowanego we właściwym szpitalu
• Koniecznie zapytaj swojego lekarza o potencjalne korzyści i zagrożenia oraz skutki uboczne zaproponowanego schematu leczenia, a także o to, co podczas terapii może mieć dla ciebie znaczenie, np. czy leki podawane są w szpitalu (kilkugodzinny pobyt w placówce), czy też dostępne są w postaci tabletek, które można brać w domu itd.
• Pytaj o możliwości skutecznego łagodzenia skutków ubocznych lub ich uniknięcia. Pamiętaj: skuteczne leczenie bólu jest integralną częścią terapii, masz do niego prawo
• Jeśli lekarz sam nie podejmie tego wątku, zapytaj go, gdzie można szukać wsparcia informacyjnego, psychologicznego, emocjonalnego, społecznego. Istnieje wiele organizacji pacjenckich, grup wsparcia, a lekarze często o nich wiedzą (np. Stowarzyszenie Walki z Rakiem Płuca, zamknięta grupa na Facebooku „Rak płuca”, strona na Facebooku „Rak płuca – wiedza i wsparcie”
• Nie bój się pytać o możliwość rehabilitacji. Po trudnych zabiegach często jest ona niezbędna do utrzymania dobrej kondycji fizycznej i życia bez bólu, a zdarza się, że chorzy po leczeniu nie uzyskują długoterminowej opieki rehabilitacyjnej
• Nie bój się pytać o kwestie finansowe – to normalne, że sytuacja finansowa ulega w związku z chorobą pogorszeniu, choć licz się z tym, że lekarze nie zawsze będą potrafili skierować cię we właściwe miejsce

Dostęp do informacji jest twoim prawem jako pacjenta, podobnie jak prawo do współdecydowania o leczeniu. Decyzja o rodzaju leczeniu powinna być podjęta nie tylko z uwzględnieniem stanu pacjenta, ale również jego potrzeb i priorytetów życiowych.

Zanim podejmiesz decyzję o leczeniu, zasięgnij niezależnie porady przynajmniej jeszcze jednego lekarza. To jedna ze „złotych zasad” skutecznego leczenia nowotworów. Jeśli nie możesz zrobić tego prywatnie, pamiętaj, że masz prawo do tzw. drugiej opinii. W razie wątpliwości możesz zażądać, by twój lekarz zasięgnął opinii innego lub zwołał konsylium. Żądanie drugiej opinii, podobnie jak i ewentualną jej odmowę, lekarz ma obowiązek udokumentować w dokumentacji medycznej.

Pamiętaj: ŚWIADOMY PACJENT ŻYJE DŁUŻEJ! Przeczytaj artykuł na ten temat w naszym kwartalniku „Aktualności Medyczne”: https://www.aktualnosci-medyczne.pl/wp-content/uploads/2019/08/Aktualnosci-Medyczne_09.pdf

Źródło: M. Wysocka, E. Szmytke, zdrowie.pap.pl; Zdjęcia: didesign – stock.adobe.com